Primer amenore (adet görmeme) bitkisel tedavi

Prof.Dr. İbrahim Saraçoğlu 21 yaşında olmasına rağmen adet görmeyen, rahmi gelişmemiş (atrofik) olan ve Primer amenore teşhisi konulan bir kişiye...

Prof.Dr. İbrahim Saraçoğlu 21 yaşında olmasına rağmen adet görmeyen, rahmi gelişmemiş (atrofik) olan ve Primer amenore teşhisi konulan bir kişiye bitkisel tedavi önerileri sundu.

LH değeri FSH değerinden yüksek olan kişilerde polikistik over sendromu vardır ve soğan kürü uygulamalıdırlar. 15-20 gün boyunca günde iki defa soğan kürü uygulanır, bir hafta ara verip yeniden 15 gün soğan kürü uygulanır.

İncir ve dereotundan uzak durulur. Soğan kürü tamamlandıktan sonra 3 ay boyunca günde iki kez testere dişli aslan pençesi çayı içilir.

Kızların ortalama 12 ile 14 yaş arasında adet görmeye başlaması gerekir. 14 yaşına kadar adet görmeye başlamamış ise doktora götürmek gerekir.

Amenore nedir?

Amenore kızların zamanı gelmesine rağmen henüz adet görmeye başlamamasıdır. Bunun sebebi hormonal da olabilir, strese bağlı da oluşabilir. Adet görmeme durumu iki şekilde (primer ve sekonder) karşımıza çıkar.

14 yaşına gelen kız çocuğu adet görmüyorsa, ergenliğin belirtileri olan tüylenme ve göğüslerin belirginleşmesi gibi durumlar varsa buna primer amenore denir. Genetik faktörlere bağlı olarak bazı kızlarda adet görme başlangıcı 16 yaşına kadar çıkabilmektedir.

Sekonder amenore ise önceden beri adet gören bir kadının daha sonradan adetten en az 3 aylık bir süre için kesilmesidir.

Amenore neden olur ?

Adet görülmesi için beyinde bulunan hipotalamusun yumurtalıklara uyarı göndererek hormon salgılanmasını sağlaması gerekir. Yumurtalıklar tarafından salgılanan östrojen ve progesteron hormonları endometriyumu uyararak adet kanamalarının oluşmasını sağlamaktadır.

Adet kanaması olan bölgede bir tıkanıklık olursa veya hormon salgılama mekanizmasında bir bozukluk olursa adet görememe sorunu ortaya çıkar.

Primer amenore nedenleri:

-Hipotalamus ve hipofizle ilgili tümörler
– İmperfore Hymen (Kızlık zarında açıklık olmaması)
– Turner sendromu
– Gelişme geriliği
– Galaktozemi
– Transvers vajinal septum (Vajinada perde olması)
– Vajina, serviks (rahim ağzı) veya rahmin doğuştan gelişmemiş olması

Sekonder amenore nedenleri:

– Fizyolojik: Gebelik, korpus luteum kisti, süt verme, menopoz
– Hipotalamus
– Hipofiz aksının baskılanmasına bağlı
– Doğum kontrol hapı alımı sonrası amenore
– Stres, depresyon
– Kilo kaybı, aşırı zayıflık, iyi beslenememe
– Hipofiz hastalığı: Hipofizin ablasyonu (alınması), Sheehan sendromu,
– Prolaktinoma (hiperprolaktinemi, süt hormonunun aşırı üretilmesi)
– Kontrol edilmemiş endokrinopatiler: Diyabet, hipotiroidizm ve hipertiroidizm
– Polikistik over hastalığı
– Kemoterapi
– Radyoterapi
– Endometrial Ablasyon (ameliyatla rahim iç dokusunun alınması)
– Rahim içi yapışıklık gelişmesi (Asherman sendromu)
– İlaç tedavisi: Sistemik steroidler, danazol, GnRh Analogları
– Prematür ovaryen yetmezlik, erken menopoz
– Sarkoidoz
– Hiperandrojenemi (Testesteron benzeri erkeklik hormonlarının artması)

Amenore teşhisi nasıl koyulur ?

Teşhis koymak için kullanılan en önemli yöntemler FSH, LH, prolaktin, duruma göre troid hormonları, ultrasonografidir. Şayet beyin içerisinde bir patolojiden şüphelenilmişse CT veya MR incelemeleri gerekebilir. Bazı vakalarda ise HSG (histerosalpingografi), SİS (salin infüzyon sonografi) ya da histeroskopi ile rahim içerisinin gözlenmesi gerekebilir.

Amenore tedavisi nasıl uygulanır ?

Gebelik sekonder amenorede en sık görülen nedenlerden biridir. Bundan dolayı öncelikle kadının hamile olup olmadığı araştırılmalı. Kadının hamile olmadığı durumlarda adet görememe nedenine uygun olan tedavi şekli uygulanır. Ancak öncelikle iyi beslenememe, aşırı zayıflık, stres, depresyon, aşırı egzersiz gibi neden varsa bu durumlar düzeltilmeli.

Rahim (uterus), rahim ağzı (serviks) ya da vajen gibi organlarla ilgili bir anatomik bozukluk söz konusu ise tedavi bunu düzeltmeye yönelik ameliyat olarak belirlenir. Beyindeki hipofiz bezinde aşırı prolaktin hormonu (süt hormonu) üretimine neden olan bir tümör mevcutsa, tedavi tümörün boyutuna göre ilaç tedavisi veya ameliyat şeklinde yapılır. Yumurtlama bozukluğu (anovulasyon, polikistik over sendromu) gibi nedenlerden oluşan amenore durumlarında tedavi için östrojen ve progesteron hormonu içeren ilaçlar, doğum kontrol hapları kullanılır.